Czy opłatę wstępną traktować jako koszt eksploatacyjny samochodu czy jako koszt leasingu ?

Proszę o informację, jak w przypadku prowadzenia KPiR wyliczyć ujęcie w kosztach podatkowych w roku 2019 następujące przypadki:

1. Podatnik VAT czynny zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT - jak ma być wyliczona wartość samochodu do amortyzacji (czy w proporcji 200 000 zł do 150 000 zł, czy też 223 000 zł do 134 529 zł, czy jeszcze jakoś inaczej)?

2. Podatnik VAT czynny wziął samochód osobowy w leasing operacyjny (200 000 zł netto + 46 000 zł VAT - opłata wstępna 20 000 zł netto + 4 600 zł VAT) - jak postąpić z opłatą wstępną - czy traktować ją jako koszt eksploatacyjny samochodu czy też jako koszt leasingu (czy ma być 75% w KUP, czy też ma być proporcja opłaty wstępnej do kwoty 150 000 zł - jeśli proporcja, to czy ma to być liczone 20 000 + 2300 zł VAT do 150 000 zł, czy też do 134 529, czy jeszcze jakoś inaczej) oraz jakie dokładnie mają być wyliczenia proporcji, dotyczące rat leasingowych w kosztach uzyskania przychodów (gdy np. rata leasingowa wynosi 5000 zł netto + 1150 zł VAT)?

3. Jak dla tych samochodów wyliczyć proporcję kosztów ubezpieczenia samochodu, które mają być zaliczone do KUP - do celów ubezpieczenia przyjęta jest wartość samochodu 246 000 zł (zakładam, że podana kwota do ubezpieczenia to kwota brutto - a więc, czy proporcja powinna być ustalona w oparciu o tę wartość brutto samochodu w stosunku do 150 000 zł, czy też jakoś inaczej)?

ODPOWIEDŹ

1) W naszym przykładzie, gdzie podatnik VAT czynny (zakładam – nie stosujący odliczeń częściowych strukturą sprzedaży) zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT:

- wartość początkowa samochodu będzie wynosić 223.000 zł (200.000 zł cena netto + połowa VAT, który nie jest podatkiem naliczonym, który zgodnie z przepisami u.p.d.o.f. podnosi wartość początkową);

- roczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 44600 zł; miesięczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 3716,67 zł.

- część odpisu amortyzacyjnego zaliczanego do KUP – roczna: 30.000 zł; miesięcznie 2500 zł.

- część odpisu amortyzacyjnego stanowiąca NKUP – roczna: 14.600 zł; miesięcznie 1216,67 zł.

2) Rata odsetkowa można stanowić koszt uzyskania przychodów w całości (przy założeniu, że do podatnika nie znajdują zastosowania żadne ograniczenia wynikające z przepisów o ograniczeniu w kosztach kosztów finansowania dłużnego).

Natomiast rata kapitałowa – będzie stanowiła KUP w takiej części, w jakiej proporcji kwoty 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu.

3) Przepisy nakazują zbudować proporcję do rozliczania w kosztach uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodów osobowych. W liczniku tej proporcji będzie kwota 150.000 zł, zaś w mianowniku wartość samochodu przyjęta do celów danej umowy ubezpieczenia. Liczy się zatem aktualna wartość samochodu z polisy.

Jeśli zatem w danej polisie (w pierwszym roku) przyjęta zostanie wartość 246.000 zł (po cenie brutto samochodu), to wówczas proporcja będzie wynosić 150.000 / 246.000 = 0,60975. Powyższe oznacza, że w tym pierwszym roku kosztem uzyskania przychodów będzie 60,975% składki ubezpieczeniowej od tego samochodu.

UZASADNIENIE

Ad. 1)

Przede wszystkim należy zauważyć, że przepisy, o których mowa, nie limitują wartości początkowej samochodu, ani wysokości odpisów amortyzacyjnych.

Stanowią one o tym, że w przypadku samochodów osobowych, jeśli ich wartość początkowa (ustalona zgodnie z odrębnymi przepisami) przekracza 150.000 zł, nie całość odpisu amortyzacyjnego dokonywanego od samochodu może być kosztem uzyskania przychodów, a jedynie jego część.

W każdym razie przywołać tutaj trzeba brzmienie przepisów art. 22g ust. 3 oraz art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) - dalej u.p.d.o.f.

Zgodnie z tymi przepisami za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

SPRAWDŹ NASZĄ OFERTĘ AUT W LEASINGU ALL INCLUSIVE >

Natomiast nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:

a) 225 000 zł - w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z 11.01.2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. poz. 317 i 1356),

b) 150 000 zł - w przypadku pozostałych samochodów osobowych.

Przypomnieć jednocześnie należy, że zgodnie z przepisami podatkowymi, przy amortyzacji samochodu metodą liniową, wg stawek z Wykazu, roczny odpis amortyzacyjny, to 20% wartości początkowej samochodu.

W naszym więc przykładzie, gdzie podatnik VAT czynny (zakładam – nie stosujący struktury) zakupił samochód osobowy (który nie spełnia kryteriów do odliczenia VAT w 100%) za cenę 200 000 zł netto + 46 000 zł VAT:

- roczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 44600 zł; miesięczny odpis amortyzacyjny wyniesie: 3716,67 zł.

- część odpisu amortyzacyjnego zaliczanego do KUP – roczna: 30.000 zł; miesięcznie 2500 zł.

- część odpisu amortyzacyjnego stanowiąca NKUP – roczna: 14.600 zł; miesięcznie 1216,67 zł.

Ad. 2)

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie przepisy ograniczające możliwość rozliczenia w KUP całej wartości opłat leasingowych w przypadku niektórych samochodów (zależnie od ich wartości).

Zgodnie z nimi nie są kosztami uzyskania przychodów dotyczące samochodu osobowego opłaty wynikające z umowy leasingu umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że jeśli wartość samochodu osobowego nie przekracza 150.000 zł, to wówczas opłaty leasingowe zasadniczo w całości są kosztami uzyskania przychodów.

Natomiast w przypadku, gdy wartość samochodu przekracza 150.000 zł, to wówczas tylko część opłaty leasingowej stanowić będzie koszt podatkowy. Część opłaty leasingowej stanowiąca koszt uzyskania przychodów jest określana w oparciu o proporcję opartą o stosunek kwoty 150.000 zł i wartości samochodu.

Przepisy stanowią, że to ograniczenie kosztowe (limitujące w kosztach uzyskania przychodów opłaty z tytułu leasingu) ma zastosowanie do tej części opłaty, która stanowi spłatę wartości samochodu osobowego.

Niewątpliwie w czynszu inicjalnym, pierwszym, czy też zerowym – jak go zwał, tak go zwał – większość jego kwoty stanowi część kapitałowa. Jakaś jego część to część odsetkowa.

Generalnie z harmonogramu płatności powinno wynikać, w jakiej części czynsz pierwszy (zerowy, inicjalny) składa się z części kapitałowej, w jakiej części – z odsetkowej.

Rata odsetkowa można stanowić koszt uzyskania przychodów w całości (przy założeniu, że do podatnika nie znajdują zastosowania żadne ograniczenia wynikające z przepisów o ograniczeniu w kosztach kosztów finansowania dłużnego).

Natomiast rata kapitałowa – będzie stanowiła KUP w takiej części, w jakiej proporcji kwoty 150.000 zł pozostaje do wartości samochodu.

Z powodu lakoniczności przepisów i nieczytelnych odesłań nikt (chyba) do końca nie wie, w jaki sposób należy traktować (liczyć) zarówno kwotę 150.000 zł, jak i „wartość samochodu”.

Z uwagi na odesłanie mówiące o tym, że w tych kwotach uwzględnia się również kwotę VAT, której podatnik nie może odliczyć, można się spotkać z dwiema albo nawet trzema szkołami liczenia:

1) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 150.000 w liczniku, zaś w mianowniku wartość brutto samochodu;

2) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 150.000 w liczniku, zaś w mianowniku wartość netto samochodu powiększona o kwotę VAT, której podatnik nie może odliczyć (zwykle połowa VAT, chyba, że dany podatnik stosuje odliczenia częściowe);

3) Należałoby policzyć proporcję jako ułamek: 134.529 w liczniku (ponieważ to jest kwota, która razem z połową VAT od tej kwoty daje kwotę 150.000; przy czym ta kwota dotyczy podatników nie stosujących odliczeń częściowych), zaś w mianowniku wartość netto samochodu.

WYPRÓBUJ NASZ KAlKULATOR LEASINGU >

Za pomocą takiej proporcji określałoby się, jaka część raty kapitałowej danego czynszu leasingowego byłaby zaliczana do kosztów uzyskania przychodów.

Ta proporcja dotyczyłaby zarówno zerowej (inicjalnej), pierwszej, jak i każdej kolejnej raty leasingu.

W sytuacji, w której piszecie Państwo, że rata leasingu wynosi 5000 zł (netto) + 1150 zł VAT (nieodliczonego), nie mogę określić, jak rozliczyć ją w kosztach uzyskania przychodów, bowiem brakuje danych o tym, jaka część tej raty stanowi ratę kapitałową, a jaka część – ratę odsetkową.

Ad. 3)

Zgodnie z przepisem art. 23 ust. 1 pkt 47 u.p.d.o.f. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia.

Tak więc przepis powyższy nakazuje zbudować proporcję do rozliczania w kosztach uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodów osobowych.

W liczniku tej proporcji będzie kwota 150.000 zł, zaś w mianowniku wartość samochodu przyjęta do celów danej umowy ubezpieczenia. Liczy się zatem aktualna wartość samochodu z polisy.

Jeśli zatem w danej polisie (w pierwszym roku) przyjęta zostanie wartość 246.000 zł (po cenie brutto samochodu), to wówczas proporcja będzie wynosić 150.000 / 246.000 = 0,60975.

Powyższe oznacza, że w tym pierwszym roku kosztem uzyskania przychodów będzie 60,975% składki ubezpieczeniowej od tego samochodu.

Data publikacji: 19/02/2019